Situacija u BiH po pitanju širenja COVID-19, prema mišljenju većine građana, ide na lošije. Pored toga, sve veći procenat bh populacije se slaže da je potrebno ponovno uvesti strožije restriktivne mjere. Ovo su neki od glavnih rezultata kontinuiranog praćenja javnog mnijenja u BiH po pitanju COVID-19 koje provodi kompanija Valicon.
Kompanija Valicon već četiri mjeseca trajanja pandemije COVID-19, kontinuirano od mjeseca marta, na sedmičnoj/dvosedmičnoj osnovi prati uticaj pandemije na građanke i građane Bosne i Hercegovine. Istraživanja su provedena putem Valicon online panela JaZnam.ba na reprezentativnim uzorcima za BiH (n=500-650 po valu) online populacije.
Pesimizam sve prisutniji među BH građanima po pitanju širenja COVID-19
U posljednjih mjesec dana svjedoci smo sve većeg broja novozaraženih COVID-19 u Bosni i Hercegovini. Pa tako, prema podacima Worldometer (https://www.worldometers.info/coronavirus/country/bosnia-and-herzegovina), od 15. juna prisutan je trend rasta zaraženih, sa dnevnim prosjekom od oko 150-200 novozaraženih.
Ovakav razvoj trenutne situacije i svakodnevnih informacija o broju zaraženih i umrlih, koje dolaze do stanovništva BiH, u značajnoj mjeri utječu na sam optimizam i generalnu percepciju trenutne situacije.
Naime, prema zadnjem valu mjerenja (9-13, juli) tri četvrtine populacije ili 76% smatra da situacija u BiH po pitanju širenja COVID-19 ide na lošije. Od toga je čak 13% onih koji jako pesimistično gledaju na razvoj trenutne situacije, te smatraju da nas u narednom periodu čeka mnogo lošija situacija. S druge strane, svaki peti građanin BiH smatra da situacija ipak ide na bolje, dok je samo 4% onih koji su jako optimistični (gledaju dosta pozitivno na trenutni razvoj situacije).
Ipak, mnogo je interesantnija slika percepcije bh populacije kada gledamo kroz vrijeme odnosno od kraja marta (kada je proglašena pandemija) pa do sredine jula. Pa tako je kod stanovništva BiH, više optimizma bilo na početku pojave COVID-19 i proglašenja pandemije, nego što je to slučaj sada, četiri mjeseca nakon.
Zapravo, nakon početnog izraženog pesimizma krajem marta, jasno je vidljivo da je optimizam stanovništva BiH rastao nakon toga, kada se počeo bilježiti sve manji broj novozaraženih, manji broj smrtnih slučajeva i kada su restriktivne mjere polako popuštale. Sredinom maja je čak 90% bh građana smatralo da situacija po pitanju širenja COVID-19 ide na bolje ili mnogo bolje. S obzirom da tada broj novozaraženih u BiH na dnevnom nivou nije prelazio 30 optimizam bh građana u tom trenutku je sasvim razumljiv. Ipak, od sredine juna, kada dolazi do pogoršanja opšte epidemiološke slike u BiH, tako se i mijenja percepcija bh populacije gdje je sve veći broj onih koji pesimistično gledaju na sami razvoj situacije.
U konačnici, kada se uporede vremenske tačke mjerenja, jasno je da je trenutni procenat pesimističnih građana (tri četvrtine ili 76%) i najveći pa čak i veći od procenta koji je dobijen krajem marta (57%) kada je proglašena pandemija i uvedene restriktivne mjere.
Svaki treći stanovnik BiH želi uvođenje strožijih restriktivnih mjera
Upravo je percepcija populacije o tome da li situacija ide na bolje ili na lošije usko vezana i za ocjenu poduzetih mjera za kontrolu širenja pandemije. Naime, ukoliko posmatramo ocjenu restriktivnih mjera od početka COVID-19 pandemije, jasno se vidi trend gdje su građani na početku priželjkivali strožije mjere, da bi im se krajem aprila i u maju, kada je virus COVID-19 donekle „stavljen“ pod kontrolu, mjere činile prestrogim. Međutim, u junu, julu sa povećanim brojem novozaraženih osoba, populacija ponovo uviđa važnost restriktivnih mjera. Posebno se značajan “skok” i promjena mišljenja građana desila u prvoj polovini juna, kada je porastao udio građana koji žele strožije mjere.
Kada uspoređujemo stavove građana iz različitih entiteta, vidljivo je da građani Republike Srpske značajno više smatraju da su trenutne restriktivne mjere primjerene situaciji za razliku građana FBiH. S obzirom da su restriktivne mjere (policijski sat, zabrana kretanja za mlađe od 18 i starije od 65), donešene sa proglašenjem pandemije u BiH, puno duže bile na snazi u Republici Srpskoj ovakav stan građana Republike Srpske je donekle i očekivan.
Građani se teško navikavaju na “novu normalnost”
Uzimajući u obzir cjelokupnu situaciju, te značajan porast pesimizma kod građana BiH može se primijetiti i značajan pad udjela populacije koja novonastalu situaciju doživljava kao „normalnu“ (normalnu, uz trenutne okolnosti) – 13% građana dijeli takvo mišljenje prema zadnjem valu mjerenja. Ukoliko pogledamo period sredine i kraja maja vidimo da je u tom periodu svaki četvrti građanin BiH smatrao da je trenutna situacija normalna s obzirom na okolnosti. Ipak, u periodu od kraja juna do sredine jula značajan je pad udjela populacije koja novonastalu situaciju doživljava kao „normalnu“, te blagi rast onih koji gledaju na situaciju kao beznadežnu ili kritičnu.
Ostaje da se vidi daljnji razvoj trenutne situacije po pitanju širenja virusa COVID-19 u BiH i percepcije bh populacije. Kompanija Valicon će nastaviti i dalje pratiti stavove i mišljenja bh populacije po pitanju virusa COVID-19 u BiH.
Navođenje izvora
Pri navođenju izvora molimo navedite (preporučeni oblik navođenja izvora):
»Izvor: Istraživanje javnog mnijenja, online reprezentativna anketa na uzorku n=500-650 po valu, 18-65, u periodu mart-juli 2020, Valicon.«
Metodološki podaci
Istraživanje je provedeno u okviru Valicon online panela jaZnam.ba. Rezultati su reprezentativni za bosanskohercegovačku internet populaciju od 18 do 65 godina, prema dobi, spolu, starosti, obrazovanju i regiji s obzirom na tip naselja.
Vrijeme anketiranja:
09.07. – 13.07.2020. n=506
O Valicon panelu Jaznam.ba
Valicon ima svoje panele širom jugoistočne Evrope, a prvi online panel pokrenut je prije više od 10 godina. Svim panelima centralno upravlja profesionalni panel tim koji se brine o sigurnosti i kontroli regrutacije, kvalitete i zadovoljstva panelista. Valicon panel omogućava: vrlo pouzdane i brze odgovore, dobar odziv, te reprezentativan uzorak za internet populaciju.
Trenutno na nivou regije Valicon paneli imaju preko 130.000 registrovanih korisnika, a čiji broj konstantno raste. Regrutacija u panel se vrši putem višestrukih izvora, a besplatna prijava je moguća putem https://www.jaznam.ba/#register
O kompaniji Valicon
Valicon je jedna od vodećih kompanija za tržišno savjetovanje i istraživanje javnog mnijenja u jugoistočnoj Evropi. Valicon je specijaliziran za mala tržišta, prilagođena rješenja, naprednu metodologiju i detaljni uvid u klijentovo područje aktivnosti. Osnovna djelatnost kompanije je marketinško savjetovanje na temelju marketinških istraživanja. Valicon nudi svojim klijentima usluge na cijelom Zapadnom Balkanu i putem odabranih partnera u drugim evropskim zemljama.
Više informacija
Valicon d.o.o., Trampina 2/2, Sarajevo
T: 387 33 258 655
E: [email protected]
Web: www.valicon.net
